เมื่อสองปีก่อน ผมจำได้ว่ารายการสารคดีของช่องไทยพีบีเอสมาสัมภาษณ์เรื่องราวชีวิตของคุณสืบ นาคะเสถียร เนื่องในโอกาสครบรอบ 23 ปี การเสียชีวิตของท่าน ผมพูดไปได้ไม่นานก็ขอพักสักครู่ เมื่อกลั้นน้ำตาไม่อยู่
ผมอาจโชคดีกว่าหลายคน ที่มีโอกาสรู้จักพี่สืบ อดีตหัวหน้าเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง แม้อายุจะห่างกันสิบกว่าปี แต่ความสัมพันธ์ระหว่างนักเขียนสารคดีกับข้าราชการกรมป่าไม้ค่อนข้างแน่นแฟ้นจนหลายครั้งพี่สืบผู้เป็นคนไม่ค่อยพูด กลับเล่าเรื่องราวต่างๆ ให้เพื่อนต่างวัยฟัง
หลังสัมภาษณ์เสร็จ น้องๆ ผู้ผลิตรายการเล่าให้ฟังว่า หลายครั้งที่ไปคุยกับผู้เคยแวดล้อมคุณสืบ บางคนน้ำตาไหล น้องๆ แปลกใจมากว่าพี่สืบตายไปยี่สิบกว่าปีแล้ว ทำไมคนจึงอาลัยกันจนถึงทุกวันนี้
ผมเชื่อว่าการตายของ สืบ นาคะเสถียร คงสะเทือนใจคนจำนวนมาก เพราะในชีวิตจริง คงมีหลายคนที่ยอมสละชีวิตเพื่อผู้คนที่รัก หรือเพื่อผู้คนในสังคม แต่คงมีไม่กี่คนที่ทำทุกวิถีทางเพื่อปกป้องรักษาผืนป่าและสัตว์ป่า สุดท้ายยอมฆ่าตัวตายเพื่อบอกให้โลกรับรู้ว่า เกิดอะไรขึ้นกับปัญหาในป่าห้วยขาแข้ง
ผมเชื่อว่าพี่สืบคงไม่รู้หรอกว่า การตายของเขาจะสร้างแรงสั่นสะเทือนได้มากน้อยเพียงใด เพียงแต่เขามีความเป็นลูกผู้ชายในวิถีของเขา ที่ทำอะไรได้ไม่สำเร็จก็เอาชีวิตเข้าแลก
หลายปีที่ผ่านมา มีคนสงสัยกันว่าสาเหตุอะไรที่ทำให้คุณสืบฆ่าตัวตาย และกลายเป็นวีรบุรุษในใจผู้คนมากถึงทุกวันนี้
หนังสือเล็กๆ เล่มนี้อาจจะพอให้แสงสว่างที่ปลายอุโมงค์ได้บ้าง
คัดลอกจากบางส่วนของ คำนำหนังสือ The Last Hero ชีวิตและความตายของ สืบ นาคะเสถียร เขียน วันชัย ตันติวิทยาพิทักษ์ จัดพิมพ์โดย a book Publishing (หาซื้อได้ตามร้านหนังสือทั่วไป)