หลังเคาน์เตอร์ร้านกาแฟสดบนเส้นทางจากจังหวัดตากไปอำเภอแม่สอด เจ้าของกิจการกาแฟสดมูเซอสอนผมให้รู้จักกาแฟแบบฝรั่งทีละอย่าง ตั้งแต่กาแฟรสชาติเข้มกึกอย่าง Espresso โดยการสาธิตการตักกาแฟใส่เครื่องชง หมุนเข้ากับเครื่องง่ายๆ อึดใจนั้น น้ำสีดำหอมกรุ่นไหลลงแก้วสีสวย…
คำอธิบายสรรพคุณต่างๆ ของการดื่มกาแฟดำไม่ใส่น้ำตาลทำให้ผมค่อยๆ เข้าใจความสนุกของการแยกแยะสุนทรียรส ซึ่งไม่มีโอกาสจะทำแบบนี้ที่ร้านอื่น เพราะผมมีนัดกับบาริสต้าที่เคยทำหน้าที่ดูแลทุกข์สุขให้ชาวบ้าน โดยเฉพาะเรื่องการเพิ่มผลผลิตกาแฟที่เคยมีหน่วยงานราชการมาส่งเสริมปลูกเพื่อทดแทนไร่ฝิ่นเมื่อ 30 ปีที่แล้ว แต่ไม่ได้ต่อยอดส่งเสริมต่อ
เนื่องจากพื้นที่ทำกินของทั้งหมู่บ้านถูกประกาศเป็นอุทยานแห่งชาติ ชาวบ้านถูกหาว่าเป็นตัวการทำลายป่า สมควรที่จะถูกย้ายออกจากป่าที่เขาอพยพอยู่มาก่อนตั้งแต่สมัยสงครามโลกครั้งที่ 2
นี่เป็นความขัดแย้งครั้งใหญ่ระหว่างชุมชนกับหน่วยงานราชการของรัฐไทยอย่างกรมป่าไม้ในยุคสามสิบกว่าปีที่แล้ว
หรือรับฟังผ่าน soundcloud
ผู้เขียน
ประธานมูลนิธิสืบนาคะเสถียร (18 กันยายน 2558 - 2566)