ปราการทางน้ำกรึงไกร : โล่ป้องกันภัยคุกคามทางน้ำแห่งลำห้วยขาแข้ง

มูลนิธิสืบนาคะเสถียรร่วมกับโรงพยาบาลกล้วยน้ำไท และกล้วยน้ำไทมูลนิธิ ร่วมระดมทุนสร้างปราการทางน้ำกรึงไกร เพื่อป้องปรามภัยคุกคามป่าห้วยขาแข้ง

ความเป็นมา

ปราการทางน้ำกรึงไกร เป็นหน่วยป้องปรามทางน้ำที่แยกตัวออกมาจากหน่วยพิทักษ์ป่ากรึงไกร ซึ่งอยู่ในพื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง โดยปราการทางน้ำฯ ตั้งอยู่บนลำน้ำห้วยขาแข้งตอนล่างสุด ซึ่งเป็นเสมือนประตูสู่ผืนป่าห้วยขาแข้งตอนล่าง

ในปี 2560 ทางมูลนิธิสืบฯ ได้รับแจ้งจากทางเขตฯห้วยขาแข้ง ถึงการจมลงของปราการทางน้ำกรึงไกร ซึ่งอยู่ทางตอนใต้สุดของเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง หลังจากที่ทรุดโทรมและเจ้าหน้าที่ช่วยกันเยียวยาโดยใช้ไม้ไผ่มัดเป็นฐานขนาดใหญ่ใช้แทนทุ่นเพื่อช่วยให้ปราการสามารถลอยอยู่เหนือผืนน้ำได้ แต่สุดท้ายปราการทางน้ำกรึงไกรได้จมดิ่งลงสู่ลำห้วยขาแข้ง

ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมาปราการทางน้ำกรึงไกรได้ทำหน้าที่เป็นเสมือนเกราะป้องกันภัยคุกคามที่แอบแฝงมาทางสายน้ำได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยที่ผ่านมานักท่องเที่ยวใช้เส้นทางนี้ในการสัญจรเข้าไปยังผืนป่าด้านใน หลายครั้งมีผู้ที่จ้องจะขโมยทรัพยากรแอบแฝงเข้ามา ไม่ว่าจะเป็นพวกลักลอบตัดไม้ หรือล่าสัตว์ การมีหน่วยพิทักษ์ป่าเพียงอย่างเดียวอาจไม่สามารถปฏิบัติการได้ทันต่อสถานการณ์ จึงจำเป็นต้องมีปราการทางน้ำเพิ่มเติมไว้เป็นด่านในการตรวจคัดกรองคน และเรือที่จะผ่านเข้าออกทางลำน้ำสายนี้ ซึ่งที่ผ่านมาผู้กระทำความผิดก็ไม่กล้าที่จะเข้ามาเสี่ยง เนื่องจากมีเจ้าหน้าที่ผลัดเปลี่ยนกันลงมาปฏิบัติหน้าที่ประจำตรงจุดนี้อย่างไม่ขาด

การมีอยู่ของปราการทางน้ำจึงเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้เจ้าหน้าที่ปฏิบัติงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพมากขึ้น และเหนือสิ่งอื่นใด ควายป่าฝูงสุดท้ายที่มีถิ่นอาศัยเพียงแห่งเดียวในประเทศไทยที่อาศัยอยู่บริเวณลำห้วยขาแข้งตอนล่างก็จะได้รับการปกป้องดูแลไปด้วยเช่นกัน

วันนี้ปราการทางน้ำกรึงไกรกำลังเข้าสู่การปรับปรุงเพื่อให้กลับมาใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพอีกครั้ง และนั่นหมายถึง เรื่องราวการปกป้องควายป่าฝูงสุดท้ายของประเทศไทย และอีกหลากหลายสรรพชีวิตในผืนป่ามรดกโลกให้คงอยู่สืบต่อไป

วัตถุประสงค์

1. เพื่อให้ปราการทางน้ำกรึงไกรเป็นพื้นที่ดูแลทรัพยากรธรรมชาติ ป่าไม้ และสัตว์ป่า ในบริเวณดังกล่าวได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด
2. เพื่อให้เจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงานมีขวัญกำลังใจ และมีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น
3. เพื่อการมีส่วนร่วมในการดูแลรักษาผืนป่าตะวันตกได้อย่างยั่งยืน

ที่ตั้ง

เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง ต.แก่นมะกรูด อ.บ้านไร่ จ.อุทัยธานี

รูปแบบและขนาดของปราการทางน้ำกรึงไกร

มีลักษณะเป็นอาคารพื้นด้านล่างเป็นทุ่นลอยน้ำ ประกอบไปด้วยโซนสำนักงาน โซนห้องพักเจ้าหน้าที่ ห้องน้ำ และห้องครัว จำนวน 1 หลัง โครงสร้างทำด้วยเหล็ก ตัวอาคารแลพื้นทำด้วยวัสดุไม้ หลังคามุงกระเบื้อง

ระยะเวลาในการดำเนินงาน

ระยะเวลาในการระดมทุน มกราคม – ธันวาคม 2561
ระยะเวลาดำเนินการสร้าง ธันวาคม – มิถุนายน 2562

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

1. สามารถดูแลรักษาทรัพยากรธรรมชาติ ป่าไม้ และสัตว์ป่า ในบริเวณดังกล่าวได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด และสามารถใช้เป็นที่พักของเจ้าหน้าที่ประจำหน่วยฯ และเจ้าหน้าที่ที่มาประการได้
2. เจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงานมีขวัญกำลังใจและมีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น
3. เกิดการมีส่วนร่วมในการปกป้องดูแลรักษาผืนป่าตะวันตกอย่างยั่งยืน

ผู้รับผิดชอบโครงการ

มูลนิธิสืบนาคะเสถียร 140 ถนนติวานนท์ ต.บางกระสอ อ.เมือง จ.นนทบุรี 11000

ผู้ประสานงานโครงการ

น.ส.เกศรินทร์ เจริญรักษ์ เจ้าหน้าที่มูลนิธิสืบนาคะเสถียร 097-2489717 e-mail : [email protected]

แบบปราการทางน้ำองค์ทั่ง

ปราการทางน้ำกรึงไกร (สภาพปัจจุบัน)

อ่านเรื่องราวปราการทางน้ำกรึงไกรเพิ่มเติมได้ที่ ปลายสุดของลำห้วยขาแข้ง… ที่หน่วยพิทักษ์ป่ากรึงไกร