ทำความรู้จัก “อุทยานแห่งชาติวิรุงกา”
อุทยานแห่งชาติวิรุงกา ตั้งอยู่ทางตะวันออกเฉียงเหนือของสาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก มีเนื้อที่กว่า 5,056,250 ไร่ จัดตั้งขึ้นเป็นอุทยานแห่งชาติขึ้นเมื่อปี ค.ศ.1925 ภายในอุทยานฯ มีภูเขาไฟที่ดับแล้ว น้ำพุร้อนและธารน้ำแข็ง มีพืชพรรณต่างๆ ทุ่งหญ้าสะวันนาและป่าเขตร้อน นอกจากนี้ยังมีนกอาศัยอยู่กว่า 700 ชนิด พร้อมด้วยสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมกว่า 200 ชนิด เป็นที่อยู่ของลิงกอริลลา ควายป่า ฮิปโป ลิงชิมแปนซี สิงโต ช้าง และสัตว์ต่างๆ อีกมากมาย ทั้งพื้นที่แห่งนี้ยังเปรียบเสมือน บ้านหลังสุดท้ายของ “ลิงกอริลลา” ซึ่งนับวันมีแต่จะร่อยหรอสูญพันธุ์ไปด้วยน้ำมือของมนุษย์ผู้รุกราน
VIRUNGA
สำหรับสารคดีเรื่อง VIRUNGA นั้นมีดีกรีระดับสารคดีรางวัลชนะเลิศ (ประจำปี ค.ศ. 2015) ซึ่งเป็นรางวัลสำหรับสารคดีต่อต้านคอร์รัปชัน และหลังจากนั้นได้รับการตอบรับเป็นอย่างดี จนได้เข้าชิงรางวัลออสการ์ครั้งที่ 87 สาขาสารคดียอดเยี่ยม รวมถึงได้รับรางวัล Peabody Award ซึ่งเป็นรางวัลของมหาเศรษฐีชาวอเมริกัน George Foster Peabody ที่ตั้งใจมอบรางวัลนี้ให้กับสื่อภาพยนตร์น้ำดีที่สร้างสรรค์เรื่องราวดีๆ ให้กับสาธารณะ
VIRUNGA เป็นสารคที่มีความยาว 1 ชั่วโมง 40 นาที กำกับโดย Orlando Von Einsiedel จากประเทศอังกฤษ ที่ถ่ายทอดเรื่องราวการพิทักษ์ผืนป่าอุทยานแห่งชาติวิรุงกา (Virunga National Park) ในสาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก (Democracy Republic of Congo) สามารถรับชมได้ทาง NETFLIX
สารคดี VIRUNGA มีอะไรน่าสนใจ
ความโดดเด่นของสารคดีเรื่องนี้เป็นการนำเสนอเรื่องราวการทำงานของเจ้าหน้าที่พิทักษ์ป่า และกลุ่มคน ซึ่งคอยทำหน้าที่ปกป้องผืนป่า อันเป็นพื้นที่ของอุทยานแห่งชาติ ท่ามกลางสมรภูมิรบ เเละป้องกันอุทยานเเห่งนี้ ไม่ให้ตกไปอยู่ในน้ำมือของกองกำลังกบฏ M23 และบริษัทโซโค ซึ่งเป็นบริษัทน้ำมันต่างชาติที่หมายจะเข้ามาสำรวจขุดเจาะน้ำมัน ทั้งยังมีเรื่องของการพยายามติดสินบนเจ้าหน้าที่อุทยานเพื่อหาข่าวเเละอำนายความสะดวกให้กับบริษัทโซโค
ซึ่งหากย้อนกลับไป แต่เดิมนั้น Einsiedel (ผู้กำกับ) ตั้งใจเข้ามาทำสารคดีเกี่ยวกับอุทยานเเห่งชาติวิรุงกา เพื่อช่วยโปรโมตการท่องเที่ยวและอนุรักษ์ป่าไม้ในคองโก แต่การณ์กลับตาลปัตร เพราะขณะถ่ายทำเมื่อปี ค.ศ. 2012 เกิดความขัดแย้งทางการเมืองภายในขึ้นระหว่างกลุ่มกบฏที่เรียกตัวเองว่า M23 Rebellion กับกองกำลังรัฐบาล ซึ่งมีอุทยทยานเเห่งชาติวิรุงกานั้นมีสถานะเป็นสมรภูมิรบ
นี่เป็นเหตุผลที่ทำให้สารคดีเรื่อนี้ได้รับรางวัลชนะเลิศประเภทสารคดีต่อต้านคอร์รัปชัน เเต่นอกเหนือจากเรื่องราวอันเข้มข้นนี้ ยังมีเเง่มุมที่เเสนจะละมุนละไม ของความสัมพันธ์ระหว่าง ผู้พิทักษ์ป่า เเละ กอริลลา ในพื้นที่ดูเเลสัตว์ป่าของกลาง
ผู้พิทักษ์ป่าที่ทำหน้าที่เสมือนพ่อเเละเเม่ของเหล่ากอริลลากำพร้า งานหลักของพวกเขาต่อสัตว์ป่าเหล่านี้ ไม่ใช่เพียงคอยดูเเลเเละให้อาหาร แต่สิ่งหนึ่งที่สำคัญกว่านั้น คือ ต้องทำให้สัตว์เหล่านี้ต้องรู้สึกว่ามันไม่ได้ถูกทอดทิ้ง เเต่มันยังมีครอบครัว ซึ่งก็คือเหล่าผู้พิทักษ์ป่าที่คอยดูเเลพวกมันนั่นเอง
อาลัย “เพื่อน” พิทักษ์ป่า
ก่อนหน้าที่จะได้ดูสารคดีเรื่องนี้ ผู้เขียนได้ทราบข่าวการจากไปของผู้พิทักษ์ป่า อุทยานเเห่งชาติวิรุงกา โดยเมื่อวันที่ 25 เมษายน 2563 ที่ผ่านมา ได้มีการรายงานข่าว ผ่าน www.nytimes.com และ www.aljazeera.com เกี่ยวกับเจ้าหน้าที่พิทักษ์ป่าของอุทยานแห่งชาติวิรุงกา จำนวน 12 นาย เสียชีวิตจากการถูกซุ่มโจมตี ภายในพื้นที่อุทยานแห่งชาติฯโดยกองกำลัง FDLR กลุ่มก่อการร้ายติดอาวุธของรวันดาที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ ซึ่งขณะนี้ยังไม่ทราบสาเหตุของการโจมตีดังกล่าว
หากลองย้อนกลับไป ที่ผ่านมาสาธารณรัฐคองโกนับเป็นหนึ่งในประเทศที่ไม่มั่นคงที่สุดใน และสำหรับพื้นที่เเห่งนี้เองก็เกิดเหตุการณ์รุนเเรงลักษณะนี้มาแล้วหลายครั้ง ซึ่งก่อนหน้านี้หัวหน้าอุทยานฯ ก็ถูกซุ่มยิงแต่รอดชีวิตมาได้
เพื่อเป็นการทำความรู้จัก เเละสดุดี เหล่าผู้พิทักษ์ป่าเเห่งวิรุงกา ผู้เขียนจึงขอหยิบยกสารคดีน้ำดีเรื่องนี้มาให้กับผู้อ่านได้เข้าไปติดตามพร้อมสัมผัสกับเรื่องราวของเขาเหล่านี้ให้มากขึ้น
VIRUNGA สู่ พิทักษ์ป่าไทย
หากมองย้อนกลับมาที่ผู้พิทักษ์ป่าไทย เราอาจยังโชคดีที่ในวันนี้เราไม่ต้องเผชิญกับเหตุการณ์ต่างๆดังเช่น Virunga แต่สิ่งหนึ่งที่คล้ายกันคือ การต้องเผชิญหน้ากับผู้ที่จ้องผลาญทรัพยากรธรรมชาติ หรือเเม้กระทั่งขบวนการล่าสัตว์ป่า ไม่ว่าจะเพื่อบริโภค เพื่อความสนุก หรือเพื่อการค้า ซึ่งเหล่านี้มันก็เป็นเหตุการณ์ที่บีบเค้นหัวใจเหล่าเจ้าหน้าที่พิทักษ์ป่าไม่ต่างกัน
สุดท้าย….แม้ภารกิจของผู้พิทักษ์ป่าวิรุงกาและผู้พิทักษ์ป่าไทย อาจเเตกต่างกันออกไปบ้างตามเหตุเเละปัจจัย แต่ “ความมุ่งมั่น” เเละ “หัวใจ” ที่อยากจะปกป้องดูแลทรัพยากรธรรมชาติ ป่าไม้ และสัตว์ป่านั้น ดูจะไม่ยิ่งหย่อนไปกว่ากัน
ขอเเสดงความเสียใจต่อการจากไป
ของผู้พิทักษ์ป่าอุทยานเเห่งชาติวิรุงกา
ในฐานะเพื่อนพิทักษ์ป่า
ประเทศไทย
