จากใจกระทิง สู่ขวัญกำลังใจของผู้พิทักษ์ป่า

ในปี 2565 มูลนิธิสืบนาคะเสถียร ร่วมกับมูลนิธิใจกระทิง เเละเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาเเข้ง ดำเนินการปรับปรุงหน่วยพิทักษ์ป่าในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาเเข้ง จำนวน 2 เเห่ง ได้เเก่ หน่วยพิทักษ์ป่าห้วยน้ำตื้น เเละหน่วยพิทักษ์ป่าเขาบันได ซึ่งในครั้งนี้นับเป็นการสนับสนุนอย่างต่อเนื่องจากมูลนิธิใจกระทิงเป็นปีที่ 3 เเล้ว 

โดยช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมา นายภาณุเดช เกิดมะลิ เลขาธิการมูลนิธิสืบนาคะเสถียร นายวัชรบูล ลี้สุวรรณ รองเลขาธิการมูลนิธิสืบนาคะเสถียร ตัวเเทนมูลนิธิสืบนาคะเสถียร เเละนางสาววีรยา โอชะกุล ผู้อำนวยการส่วนอนุรักษ์สัตว์ป่า สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 12 (นครสวรรค์) ลงพื้นที่เยี่ยมหน่วยพิทักษ์ป่าทั้งสองเเห่งเพื่อให้กำลังใจเจ้าหน้าที่พิทักษ์ป่าที่ปฏิบัติงานในพื้นที่

เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของประเทศไทย เป็นป่าอนุรักษ์ขนาดใหญ่ที่ได้รับการประกาศให้เป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าในปี พ.ศ. 2515 และมีการประกาศพื้นที่เพิ่มเติมอีกจำนวนสองครั้งในปี พ.ศ. 2529 และ พ.ศ. 2535 ทำให้มีพื้นที่มากถึง 1,737,587 ไร่ มีสภาพภูมิประเทศหลากหลายทั้งที่ราบและภูเขาสลับซับซ้อน เป็นแหล่งที่อยู่อาศัยที่สำคัญของสัตว์ป่าหายากใกล้สูญพันธุ์ในระดับสากล อาทิเช่น เสือโคร่ง ช้างเอเชีย วัวแดง กระทิง โดยเฉพาะควายป่าที่พบเป็นฝูงสุดท้ายของประเทศไทย 

ทั้งนี้ ยังมีนกและสัตว์ป่าอื่นๆ ที่หายากและถูกคุกคามให้ใกล้สูญพันธุ์ เช่น นกเงือกคอแดง นกกก นกยูงพันธุ์ไทย เหยี่ยวเล็กตะโพกขาว เต่าหกดำ เต่าเหลือง เป็นต้น ป่าห้วยขาแข้งนอกจากทำหน้าที่เป็นแหล่งเก็บรวบรวมพันธุกรรมของพืชและสัตว์ป่าแล้วยังเป็นแหล่งนิเวศบริการผลิตน้ำ และอากาศบริสุทธิ์ โดยพื้นที่ป่าต้นน้ำ ลำธารที่มีลำห้วยขาแข้ง ลำห้วยสายหลักที่ให้น้ำสู่เขื่อนศรีนครินทร์และลุ่มน้ำแม่กลอง ลำห้วยทับเสลา ห้วยระบำ ที่ให้น้ำสู่ลุ่มน้ำเจ้าพระยา และยังทำหน้าที่เป็นแหล่งเรียนรู้ทางธรรมชาติที่สำคัญของนักเรียน นักศึกษา นักวิจัยและประชาชนทั่วไป

และในการรักษาไว้ซึ่งความอุดมสมบูรณ์ของผืนป่านั้น เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้งได้มีการจัดตั้งหน่วยพิทักษ์ป่าจำนวนรวม 23 หน่วย จุดสกัด 8 จุด และด่านตรวจ 1 ด่าน โดยจัดตั้งตามจุดล่อแหลมเสี่ยงต่อการกระทำผิดกฎหมายว่าด้วยการป่าไม้ และเสี่ยงต่อการเกิดไฟป่า ซึ่งในแต่ละหน่วยพิทักษ์ป่าจะมีเจ้าหน้าที่อยู่ประจำ 7-8 คน จุดสกัด จะมีเจ้าหน้าที่อยู่ประจำ 5 คน ทำหน้าที่ลาดตระเวนป้องปรามการกระทำผิดกฎหมายว่าด้วยการป่าไม้ รับผิดชอบดูแลปกป้องทรัพยากรป่าไม้และสัตว์ป่า สนับสนุนนักวิจัย สร้างเสริมการมีส่วนร่วมการอนุรักษ์สัตว์ป่า บริการประชาชนรวมถึงการป้องกันและควบคุมการเกิดไฟป่าในพื้นที่จากการปฏิบัติการดังกล่าวของหน่วยพิทักษ์ป่า จุดสกัดและผู้พิทักษ์ป่า ทำให้ทรัพยากรป่าไม้และสัตว์ป่าใน  ผืนป่าห้วยขาแข้งฟื้นฟูกลับมาสมบูรณ์และกระจายไปยังพื้นที่อนุรักษ์ข้างเคียง

ทั้งนี้ ปัจจัยคุกคามทางด้านสัตว์ป่าและสภาพป่า นอกเหนือจากการกระทำผิดกฎหมายว่าด้วยการป่าไม้แล้วนั้น ปัจจัยอีกประการหนึ่ง คือการเกิดไฟป่า ที่หากเกิดในพื้นที่ที่ไม่เหมาะสมจะทำลายสัตว์ป่า ทำลายถิ่นที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่า เจ้าหน้าที่พิทักษ์ป่าที่ประจำหน่วยพิทักษ์ป่าของเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง จึงมีหน้าที่ ควบคุม ป้องกันการเกิดไฟป่า อีกภารกิจหนึ่ง เพื่อคุ้มครองสัตว์ป่า ถิ่นที่อาศัยของสัตว์ป่า และปัญหาหมอกควันที่จะเกิดหลังจากการเกิดไฟป่า

ซึ่งหน่วยพิทักษ์ป่าหนึ่งหน่วยพิทักษ์ป่าประกอบด้วยอาคารที่ทำการหน่วยฯ จำนวน 1 หลัง บ้านพักข้าราชการระดับ 3-4 จำนวน 1 หลัง และบ้านพักคนงานแบบสี่ครอบครัว จำนวน 1 หลัง ปัจจุบันหลายหน่วยพิทักษ์ป่าพบว่าอาคารที่ทำการ บ้านพัก มีความทรุดโทรมผุพัง ตามอายุของสิ่งปลูกสร้าง ไม่สามารถใช้การได้ หรือใช้การได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ ซึ่งเขตฯห้วยขาแข้ง ได้ขอสนับสนุนงบประมาณจาก กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่าและพันธุ์พืชซ่อมแซมมาโดยตลอด แต่ยังไม่เพียงพอและครอบคลุมจำนวนหน่วยพิทักษ์ป่าทั้งหมดที่มีได้

เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง จึงเห็นควรให้มีการจัดการปรับปรุง ซ่อมแซม อาคารบ้านพัก และที่ทำการหน่วยพิทักษ์ป่าต่างๆที่ชำรุดทรุดโทรม เพื่อเป็นการเพิ่มขวัญกำลังใจให้กับเจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงาน ที่จะส่งผลต่อประสิทธิภาพในการป้องกันและปราบปรามการกระทำผิดกฎหมายว่าด้วยการป่าไม้ งานด้านการป้องกันและควบคุมไฟป่า งานด้านส่งเสริมการอนุรักษ์และการติดตามแก้ไขปัญหาสัตว์ป่าที่ออกนอกพื้นที่อนุรักษ์ไปรบกวนประชาชน อย่างยั่งยืนมากขึ้นต่อไปในอนาคต 

วัตถุประสงค์

เพื่อพัฒนาศักยภาพจุดตรวจป้องกันและควบคุมไฟป่าในพื้นที่ของเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง

เพื่อปรับปรุงซ่อมแซมอาคารบ้านพักเจ้าหน้าที่แบบสี่ครอบครัวและที่ทำการของหน่วยพิทักษ์ป่าเขาบันไดและหน่วยพิทักษ์ป่าห้วยน้ำตื้น มีความปลอดภัยในการพักอาศัย

เพื่อสร้างขวัญและกำลังใจให้กับเจ้าหน้าที่ผู้พิทักษ์ป่า ที่อยู่อาศัยภายในหน่วยพิทักษ์ป่า

สถานที่ดำเนินการ

1. อาคารบ้านคนงานแบบสี่ครอบครัว หน่วยพิทักษ์ป่าเขาบันได

2. อาคารที่ทำการหน่วยพิทักษ์ป่าห้วยน้ำตื้น

ระยะเวลาดำเนินการ ในปีงบประมาณ พ.ศ.2565

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

การป้องกันทรัพยากรธรรมชาติ ป่าไม้และสัตว์ป่า ตลอดจนการควบคุมและป้องกันไฟป่าได้รับการจัดการที่มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

อาคารบ้านพักเจ้าหน้าที่ และที่ทำการหน่วยพิทักษ์ป่าเขาบันได ได้รับการปรับปรุงซ่อมแซม เจ้าหน้าที่พิทักษ์ป่าที่อยู่อาศัยประจำหน่วยพิทักษ์ป่ามีขวัญและกำลังใจที่ดี ได้พักอาศัยในบ้านพักที่ปลอดภัย

การป้องกันทรัพยากรธรรมชาติ ป่าไม้และสัตว์ป่า ตลอดจนการควบคุมและป้องกันไฟป่าได้รับการจัดการที่มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

เป็นการส่งเสริมการมีส่วนร่วมในการสนับสนุนงานด้านการอนุรักษ์จากภาคเอกชน และประชาสังคมที่จะช่วยให้ทรัพยากรธรรมชาติ ป่าไม้และสัตว์ป่า ในเขตฯห้วยขาแข้งยังคงความอุดมสมบูรณ์เอื้อประโยชน์ต่อประเทศและสังคมส่วนรวมต่อไป