ข้อห้ามของคนถือฤๅษีแปลเป็นภาษาไทย มีหลายเรื่องที่น่าจะสอดคล้องกับการอนุรักษ์ เช่น ห้ามทำลายป่า ห้ามเผาป่า ห้ามทำลายต้นน้ำ ห้ามขุดทำลายตลิ่ง ประกอบข้อห้ามข้ออื่น เช่น ห้ามยิงปืน ห้ามฆ่าคน ห้ามทำลายผู้หลักผู้ใหญ่ ห้ามลักทรัพย์ ห้ามไปปล้น และต้องปฏิบัติตามคำสั่งของฤๅษี นี่เป็นระเบียบสังคมของกะเหรี่ยงในฝั่งถนนธงชัยใกล้อาณาจักรไทยมานมนาน อยู่กันโดยไม่มีผู้นำทางการมีแต่ผู้นำพิธีกรรม ต่างกับฝั่งใกล้พม่าที่มุ่งรบแย่งชิงอำนาจรัฐเพื่อปกครองตนเองจากรัฐพม่า
ในเอกสารนี้ยังมีข้อตกลงของกลุ่มต้นทะเลที่ สมาชิกตกลงกัน ว่าหากมีผู้ทำผิดข้อห้ามจะต้องปฏิบัติชดใช้อย่างไร ส่วนใหญ่เป็นการปลูกต้นไม้ชดใช้หลายเท่า และการบำเพ็ญประโยชน์ ต่อสาธารณะต่างๆ ที่สำคัญคือ ผู้กระทำผิดเหล่านี้ จะต้องถูก “วิจารณ์”
ผมรู้สึกถึงกลิ่นอายของภาษาไทยแบบสหายปฏิวัติ ที่ผู้เฒ่าเหล่านี้คุ้นเคยได้พอสมควร ป่าใหญ่ของที่นี่หยุดเวลาจากโลกภายนอกไว้อย่างน่าทึ่งทีเดียว
