หากคุณชอบเดินทางไปท่องเที่ยวตามทั้งในไทยและต่างประเทศ ครั้งที่คุณได้เจอความงดงามของสถานที่ต่าง ๆ คุณคงอยากจะเก็บภาพความงดงามของวิวทิวทัศน์ที่คุณได้เห็นด้วยสองตาของคุณเอาไว้ ผ่านการหยิบกล้องขึ้นมา แล้วถ่ายมันเอาไว้ นอกจากเรื่องราวและความสวยงามแล้ว ภาพถ่ายยังสามารถบอกเล่าเรื่องราวการอนุรักษ์เอาไว้ได้เช่นกัน
โดยเวที SEUB Inspire ในงานรำลึก 33 ปี สืบ นาคะเสถียร คุณกอล์ฟ-กันตพัฒน์ พฤฒิธรรมกูล หรือที่รู้จักกันดีในชื่อ “กอล์ฟมาเยือน” เจ้าของเพจเกี่ยวกับการถ่ายภาพที่มีผู้ติดตามกว่า 1.5 ล้านคน ใน Facebook ที่จะขึ้นมาพูดคุยกันถึงมุมมองด้านการถ่ายภาพและการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมให้ทุกคนได้รับรู้กัน
จุดเริ่มต้นความสนใจเรื่องธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
จริง ๆ ชอบถ่าย landscape อยู่แล้ว มีถ่ายคนมาบ้างนิดหน่อย แต่จุดเริ่มต้นของการทำเพจจริง ๆ ก็เริ่มมาจากการถ่ายภาพธรรมชาติ เราก็เหมือนคนทั่วไป มักจะถ่ายรูปสิ่งที่เราเจอ พอเราถ่ายเก็บเอาไว้ แล้วพอเรามีโอกาสได้กลับมาที่จุดเดิม มันกลับไม่เหมือนเดิมอีกแล้ว ซึ่งส่วนใหญ่มันเปลี่ยนไปในทางที่ไม่ดีหมดเลย อย่างหลายที่ถูกเปลี่ยนให้เป็นแหล่งท่องเที่ยว พอเป็นสถานที่ท่องเที่ยวมันก็มีมนุษย์เข้าไปมากขึ้น สถานที่ตรงนั้นมันก็เปลี่ยนแปลงไป จากตรงนี้ทำให้เราตระหนักได้ว่า “คนคือหนึ่งในภัยต่อธรรมชาติ”
“การถ่ายรูปเหมือนเป็นเครื่องมือที่หยุดเวลาเอาไว้ ทำให้เราได้สังเกตสิ่งรอบตัวมากขึ้น”
เทคนิคที่สำคัญในการถ่ายทอดความสวยงามของธรรมชาติ
บางสถานที่เรามองด้วยตามันก็อาจจะเฉย ๆ แต่เราเอาเทคนิคเข้ามาช่วยทำให้ภาพนั้นมันพิเศษมากขึ้น ตัวอย่างเช่น การใช้เลนส์ระยะไกล ถ่ายเจาะบางส่วนหรือบางมุมมาเล่า ช่วยให้เราเล่าเรื่องได้ดียิ่งขึ้น รวมถึงการตั้งค่ากล้องเองก็มีส่วนอย่างยิ่งต่อการถ่ายภาพ ประกอบกับเราเป็นคนช่างสังเกต สังเกตวิวทิวทัศน์ที่เราจะไปถ่าย ตรงนี้มันก็จะช่วยให้เราถ่ายทอดเรื่องราวของมันออกมาได้ดีขึ้นเช่นกัน
คอนเซปต์การถ่ายภาพในแต่ละครั้ง
เรามักจะปักหมุดจุดที่เราสนใจเอาไว้ก่อน เป็นเหมือนการทำการบ้านไปในตัวว่าสถานที่ที่เราจะไปแต่ละที่นั้นมีแลนด์มาร์กสำคัญตรงไหนบ้าง อย่างไรก็ตามในช่วงระหว่างทางก็สำคัญ เพราะสุดท้ายแล้วเรามักจะชอบรูปที่เก็บได้ระหว่างทางมากกว่า
อีกหนึ่งสิ่งที่เรามองว่าสำคัญมาก คือฤดูกาล เพราะมันมีส่วนทำให้ความรู้สึกของภาพเปลี่ยนไปเลย อย่างหน้าฝนภาพก็จะออกมาโทนหนึ่ง พอมาช่วงใบไม้ผลิก็จะออกมาอีกความรู้สึกเลย เราเลยต้องทำการบ้านอยู่ตลอดว่าสถานที่ที่เราจะไปนั้นควรจะไปช่วงเวลาไหนถึงจะสวยที่สุด
การถ่ายภาพเปลี่ยนมุมมองต่อการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม
ก่อนหน้านี้เราก็ไม่ได้สนใจเรื่องธรรมชาติอะไรมากมาย แต่พอเราเริ่มถ่ายภาพ เรากลับมาดูรูปที่เราเคยถ่ายเอาไว้ เราก็จะมองเห็นสิ่งที่อยู่ตรงหน้าได้ละเอียดมากขึ้น เช่น บางภาพที่เราเคยถ่ายต้นไม้ พอมารอบหลังกลายเป็นว่าต้นไม้ตรงนั้นหายไปแล้ว หรือการถ่ายภาพธรรมชาติก็ทำให้เราค้นพบว่า ทำไมบางประเทศธรรมชาติเขาไม่เปลี่ยน แต่ทำไมของเราถึงเปลี่ยน
มันทำให้เรามองเห็นปัญหาทางธรรมชาติ อย่างการถ่ายภาพแม่น้ำในกรุงเทพ ทำให้เราได้สังเกตเห็นขยะที่เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ เราก็เอาสิ่งที่เราสังเกตเจอไปค้นหาข้อมูลเพิ่มเติมต่อว่าปัญหาตรงนี้มันเกิดจากอะไรบ้าง
ความแตกต่างในการดูแลสิ่งแวดล้อมระหว่างต่างประเทศกับประเทศไทย
บางประเทศที่เคยไปมาเขาไม่ปล่อยให้นายทุนหรือเอกชนเข้าไปในพื้นที่ธรรมชาติเลย เราเคยไปที่หนึ่งมาเกือบสิบปีมาแล้ว ไม่กี่ปีที่ผ่านมาเราได้กลับมาตรงจุดเดิมอีกครั้ง ทุกอย่างเหมือนเดิมแทบทุกอย่าง ไม่มีอะไรเปลี่ยนแปลงเลย เรามองว่าถ้าประเทศไทยทำแบบนี้ได้บ้างก็คงดี
หรือแม้แต่การกันโซนคนเดิน ไม่ให้คนเดินเหยียบหรือเข้าไปในพื้นที่ธรรมชาติบางจุด ทำให้ธรรมชาติได้เติบโตและฟื้นฟู ซึ่งต่างจากไทยที่ใครทำอะไรก็ได้ ไม่ค่อยใส่ใจเรื่องนี้เท่าไหร่ แต่หลัง ๆ ก็ดีขึ้นบ้างแล้ว มีการใส่ใจกับธรรมชาติมากกว่าเดิมเยอะเลย
ถ้าธุรกิจมันจะเกิดขึ้นจริง ๆ ก็ควรมีการแบ่งขอบเขตกันให้ชัดเจน เพราะสถานที่ท่องเที่ยวธรรมชาติสิ่งที่ขายก็คือความงดงามทางธรรมชาติ เราเชื่อว่าธุรกิจและธรรมชาติมันไปด้วยกันได้ถ้าหากมีการแบ่งปันจัดสรรกันให้ดี
“ปัจจุบันวิกฤติทางธรรมชาติต่าง ๆ มันมาถึงตัวเราแล้ว ไม่ใช่แค่คนรุ่นหลังที่จะได้รับเท่านั้น ดังนั้นความรับผิดชอบต่อธรรมชาติจึงเป็นเรื่องของพวกเราทุกคน”
เรียบเรียงจากงานรำลึก 33 ปี สืบ นาคะเสถียร วันอาทิตย์ที่ 10 กันยายน พ.ศ. 2566 ห้องอเนกประสงค์ ชั้น 1 หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร
สามารถรับชมเวที SEUB Inspire “กอล์ฟมาเยือน กับมุมมองด้านการอนุรักษ์ผ่านเลนส์” ฉบับเต็มและกิจกรรมรำลึก 33 ปี สืบ นาคะเสถียร ช่วงต่าง ๆ ได้ทาง YouTube : Seub Channel www.youtube.com/@Seub2010
ขอขอบคุณผู้สนับสนุน
ธนาคารกสิกรไทย จำกัด (มหาชน)
ธนาคารไทยพาณิชย์ จำกัด (มหาชน)
บริษัท เท็กซ์ไทล์ แกลลอรี่ จำกัด
บริษัท ไทย เวียตเจ็ท แอร์ จอยท์ สต๊อค จำกัด
บริษัท เจริญโภคภัณฑ์อาหาร จำกัด (มหาชน)
บริษัท สุขภัณฑ์ ไฮโดร (ประเทศไทย)
บริษัท ศรีนานาพร มาร์เก็ตติ้ง จำกัด (มหาชน)
ธนาคารแห่งประเทศไทย
ผู้เขียน
หนุ่มน้อยผู้หลงรักความไม่สมบูรณ์แบบ ออกเดินทางเพื่อเก็บภาพความงดงามของธรรมชาติ และชอบอ่านวรรณกรรมเป็นชีวิตจิตใจ
