7 มิถุนายน 2561 คุณรัตนชัย เขยชัย หัวหน้าหน่วยพิทักษ์ป่าสะเนพ่อง เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวรด้านตะวันตก คุณมนตรี กุญชรมณี เจ้าหน้าที่ภาคสนามพื้นที่กาญจนบุรี จัดอบรมการใช้เครื่อง GPS เพื่อการตรวจสอบพื้นที่ แก่คณะกรรมการอนุรักษ์ทรัพยากรบ้านสะเนพ่อง 15 คน
หมู่บ้านสะเน่พ่อง เป็นชุมชนที่ตั้งถิ่นฐานอยู่ในตำบลไล่โว่ อำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี โดยพื้นที่ตั้งชุมชนอยู่ในพื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวรด้านตะวันตก
เมื่อหลายปีที่ผ่านมา มูลนิธิสืบนาคะเสถียร ร่วมกับกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ดำเนินโครงการจัดการพื้นที่คุ้มครองอย่างมีส่วนร่วม หรือ โครงการจอมป่า ทำให้สามารถยุติความขัดแย้งเรื่องการใช้ประโยชน์พื้นที่ป่าระหว่างชุมชนกับเจ้าหน้าที่อนุรักษ์ เกิดเครื่องมือการจัดการหลายอย่าง เช่น กาวางกรอบกติกาที่เหมาะสมและยอมรับร่วมกันได้ทั้งสองฝ่าย รวมถึงการเกิดคณะกรรมอนุรักษ์ทรัพยากรประจำหมู่บ้านขึ้นเพื่อมาทำงานประสานร่วมกับเจ้าหน้าที่ทางภาครัฐ
ปัจจุบัน คณะกรรมการอนุรักษ์ทรัพยากรบ้านสะเนพ่องได้ผลัดเปลี่ยนนำเยาวชนกะเหรี่ยงเข้ามาร่วมเป็นหนึ่งในคณะกรรมการ เพื่อความเหมาะสมทั้งด้านสมรรถภาพร่างกายในการจะลงพื้นที่เพื่อเดินตรวจสอบพื้นที่ใช้ประโยชร์ชุมชนในอนาคต ซึ่งกรรมการชุดเดิมอาจมีอายุมากเกินไป รวมถึงเยาวชนมีพื้นฐานเบื้องต้นในการใช้เทคโนโลยีอย่างสมาร์ทโฟนบ้างแล้ว จึงมีการผลัดเปลี่ยนกรรมการตามความเหมาะสม
คุณมนตรี กุญชรมณี เจ้าหน้าที่ภาคสนามพื้นที่กาญจนบุรี อธิบายว่า ขณะอบรมชาวบ้านให้ความสนใจในการเรียนรู้ และกระตือรือร้นในการอบรมการใช้เครื่องมือ GPS ครั้งนี้ เพื่อรักษาประโยชน์แก่ชาวบ้านเอง
“เป้าหมายของการอบรมการใช้แผนที่ GPS ครั้งนี้ว่า เพื่อให้ชาวบ้านมีความรู้ความเข้าในการทำงานของเจ้าหน้าที่ เกิดการทำงานอย่างมีส่วนร่วมระหว่างตัวแทนชาวบ้านกับเจ้าหน้าที่ในการตรวจสอบพื้นที่เพื่อรักษาผืนป่า และในอนาคตคาดว่าจะมีการจัดอบรมให้ความรู้เรื่องกฎหมายที่เกี่ยวข้องต่อไปอีกด้วย”
ภายหลังการอบรมครั้งนี้ คณะกรรมการฯ จะดำเนินการส่งตัวแทนเข้าร่วมเจ้าหน้าที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวรด้านตะวันตก และเจ้าหน้าที่ภาคสนามมูลนิธิสืบนาคะเสถียร ในการตรวจสอบพื้นที่แนวเขตพื้นที่ทำกินของชาวบ้าน ว่ามีการบุกรุกบ้างหรือไม่อย่างไร
เมื่อมีการตรวจสอบและทำความเข้าใจกับชาวบ้านเรื่องพื้นที่ทำกิน ทางคณะกรรมการฯ ก็จะสามารถชี้แจงและเป็นกระบอกเสียงยืนยันการตรวจสอบข้อมูลพื้นที่ทำกินแก่ชาวบ้านด้วยกันเองได้ สามารถอธิบายกระบวนการการทำงานต่างๆ ในการตรวจสอบว่ามีความเป็นมาและมีความโปร่งใสมากน้อยเพียงใด
“เมื่อชาวบ้านเข้าใจการทำงานของเจ้าหน้าที่ ว่าทำงานกันอย่างไร ตรวจสอบพื้นที่แนวเขตอย่างไร ก็จะช่วยลดความไม่เข้าใจกันระหว่างชาวบ้านกับเจ้าหน้าที่ผ่านการทำงานอย่างมีส่วนร่วม ชาวบ้านสามารถอยู่ได้อย่างมีความสุข เจ้าหน้าที่สามารถปฏิบัติตามหน้าที่ได้โดยไม่เกิดความขัดแย้ง นำไปสู่การร่วมรักษาผืนป่าขนาดใหญ่ที่จะนำไปสู่ประโยชน์ด้านต่างๆ ต่อไป”
ทั้งนี้ เนื่องจากสถานที่ฝึกอบรมนั้นไม่สามารถใช้อุปกรณ์หรือเครื่องมือไฟฟ้าได้ อุปกรณ์ที่ถือเป็นอาวุธในการอบรมจึงหนีไม่พ้นกระดาษกับปากกาง่ายๆ ที่ใช้วาดและเขียนประกอบการอธิบายวิธีการใช้งานแผนที่ GPS โดยเริ่มตั้งแต่ข้อมูลว่า GPS คืออะไร มีวิธีการใช้งานอย่างไร และนำพิกัดที่ได้ไปบันทึกในแผนที่อย่างไร
ร่วมรักษาป่าผืนใหญ่กับมูลนิธิสืบนาคะเสถียร ผ่านการสมทบทุนผ่านบัญชีธนาคาร
