อุปกรณ์เก็บ ขยะพลาสติก ในมหาสมุทรทำงานสำเร็จเป็นครั้งแรก

อุปกรณ์ลอยน้ำขนาดยักษ์ซึ่งออกแบบโดยนักวิทยาศาสตร์ชาวดัทช์เพื่อกำจัดแพขยะขนาดยักษ์ในมหาสมุทรแปซิฟิกได้สำเร็จ ซึ่งมีขนาดใหญ่กว่าประเทศฝรั่งเศสถึง 3 เท่า ทำงานได้สำเร็จเป็นครั้งแรกในการเก็บ ขยะพลาสติก ในมหาสมุทร

Boyan Slat ผู้ริเริ่มโครงการเก็บขยะในมหาสมุทร (Ocean Cleanup Project) ได้ทวีตข้อความว่าทุ่นลอยน้ำความยาว 600 เมตรสามารถดักและจัดเก็บขยะจากแพขยะขนาดยักษ์ในมหาสมุทรแปซิฟิกได้สำเร็จ นอกจากภาพถ่ายเศษขยะที่มีล้อรถยนต์เป็นส่วนประกอบ Boyan เขียนว่า “ระบบจัดเก็บขยะในมหาสมุทรในที่สุดก็สามารถเก็บตั้งแต่ซากอวนจับปลาน้ำหนักหนึ่งตันไปจนถึงพลาสติกขนาดจิ๋วได้สำเร็จ รวมถึงล้อรถยนต์ที่ใครบางคนทำหายด้วย!”

อุปกรณ์จับปลาน้ำหนัก 600,000 ถึง 800,000 ตันถูกทิ้งหรือหายลงในทะเลแต่ละปี และขยะพลาสติกอีก 8 ล้านตันก็ไหลลงสู่มหาสมุทรจากชายหาด 

กระแสน้ำในมหาสมุทรได้พัดพาขยะเหล่านั้นรวมกันในมหาสมุทรซึ่งอยู่ระหว่างหมู่เกาะฮาวายและรัฐแคลิฟอร์เนีย เกิดเป็นแพขนาดใหญ่เหนือกระแสน้ำวนโดยนับว่าเป็นจุดศูนย์รวมพลาสติกที่ใหญ่ที่สุดในมหาสมุทรโลก

ระบบจัดเก็บขยะขนาดใหญ่ไม่ได้ถูกออกแบบมาเพื่อจัดเก็บซากอวนจับปลาและพลาสติกที่มองเห็นได้เท่านั้น แต่ยังรวมถึงพลาสติกขนาดจิ๋วอีกด้วย ทุ่นพลาสติกซึ่งลอยอยู่ที่ผิวน้ำยังมีพนังด้านล่างลึก 3 เมตรซึ่งออกแบบมาเพื่อทะยอยเก็บขยะพลาสติกจำนวน 1.8 ล้านล้านชิ้นในมหาสมุทรโดยไม่รบกวนสิ่งมีชีวิตในทะเล

อุปกรณ์ดังกล่าวเชื่อมโยงกับดาวเทียมและเซนเซอร์ทำให้มันสามารถบอกตำแหน่งเพื่อให้เรือสามารถเข้ามาเก็บขยะที่ดักจับได้สองสามสัปดาห์ต่อครั้ง Boyan Slat ให้สัมภาษณ์ต่อผู้สื่อข่าว ณ เมืองร็อตเตอร์ดัม ประเทศเนเธอร์แลนด์ว่าปัญหาหลักที่กำลังหาทางแก้ไขคือค่าใช้จ่ายเพื่อว่าจ้างเรืออวนลากขนาดใหญ่ที่จะมาเก็บขยะพลาสติกที่อุปกรณ์ดักจับได้ 

เขากล่าวว่า “เรากำลังเก็บพลาสติก หลังจากที่เริ่มโครงการนี้เมื่อ 7 ปีที่แล้ว ปีนี้เป็นปีแรกที่เราทดสอบในสภาวะแวดล้อมแสนอันตรายในมหาสมุทรซึ่งผลลัพธ์ที่ได้ยืนยันว่า วิสัยทัศน์ของเราทำได้จริงเพื่อบรรลุการเก็บขยะพลาสติกทั้งหมดออกจากมหาสมุทร ขยะที่สะสมกันมาหลายทศวรรษที่เรารับรู้กันดี”

“เรามีระบบจัดเก็บขยะที่แพขยะขนาดยักษ์ในมหาสมุทรแปซิฟิกซึ่งใช้แรงธรรมชาติของมหาสมุทรในการเก็บและรวบรวมขยะพลาสติก นี่ทำให้เรามีความมั่นใจเพียงพอที่จะเดินหน้าโครงการนี้ต่อไป” ขยะพลาสติกที่เก็บรวบรวมได้จะถูกนำมายังชายฝั่งภายในเดือนธันวาคมเพื่อรีไซเคิล โครงการนี้เชื่อว่าจะมีตลาดพรีเมียมสำหรับสินค้าที่ทำมาจากพลาสติกที่เก็บจากมหาสมุทร 

“ผมคิดว่าในอีกไม่กี่ปีข้างหน้าที่เรามีอุปกรณ์และกองเรือเก็บขยะที่ทำงานแบบเต็มกำลัง ก็น่าจะเป็นไปได้ที่จะใช้ขยะพลาสติที่เก็บได้เป็นแหล่งรายได้สำหรับการดำเนินการ” เขาให้สัมภาษณ์ 

แผนปัจจุบันคือการขยายขนาดอุปกรณ์ดังกล่าวและทำให้มันคงทนยิ่งขึ้น เพื่อให้สามารถใช้เก็บขยะได้ต่อเนื่องอย่างน้อยหนึ่งปีหรือมากกว่าก่อนที่จำเป็นจะต้องให้เรือเข้าไปเก็บขยะออกมา 

การทดลองเมื่อ 4 เดือนก่อนหน้านี้ ทุ่นดังกล่าวแตกกระจายโดยไม่สามารถจัดเก็บพลาสติกได้เลย นับแต่นั้น มีการเปลี่ยนแปลงการออกแบบใหม่ที่เสริมเอา “สมอชูชีพ (parachute anchor)” เพื่อชะลอการเคลื่อนที่ของทุ่นและทำให้มันสามารถเก็บขยะพลาสติกที่เคลื่อนที่เร็วอีกด้วย 

การทดลองเมื่อเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา หลังจากที่อุปกรณ์จัดเก็บขยะถูกปล่อยลงทะเลที่แวนคูเวอร์และประสบความสำเร็จในที่สุด โครงการดังกล่าวเริ่มตั้งแต่ พ.ศ. 2557 โดยการออกแบบอุปกรณ์ได้มีการปรับแก้หลายต่อหลายครั้ง โดยมีความหวังว่าอุปกรณ์ล่าสุดนั้นจะสามารถจัดเก็บขยะพลาสติกจากแพขยะขนาดยักษ์ในมหาสมุทรแปซิฟิกได้สำเร็จอย่างน้อยครึ่งหนึ่ง

ถอดความและเรียบเรียงจาก Ocean cleanup device successfully collects plastic for first time โดย Daniel Boffey
ถอดความและเรียบเรียงโดย รพีพัฒน์ อิงคสิทธิ์