มหาสมุทรแอตแลนติกกำลังกว้างขึ้น

มหาสมุทรแอตแลนติกกำลังกว้างขึ้น ช่วยทำนายการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในช่วงหลายล้านปีที่ผ่านมาได้

“ทำไม” มหาสมุทรแอตแลนติกถึงกว้างขึ้น เหตุผล คือ การเคลื่อนที่ของสสารจากชั้นแมนเทิลไปสู่เปลือกโลกที่ลึกลงไปใต้เปลือกโลกมากกว่าปกติ

การแปรสัณฐานของแผ่นเปลือกโลกเป็นทฤษฎีที่ว่าเปลือกของโลกเคลื่อนผ่านชั้นบนของแมนเทิล การเคลื่อนไหวนี้มีอิทธิพลทำให้เกิดภัยธรรมชาติ เช่น แผ่นดินไหว ภูเขาไฟ และสึนามิ

นักวิทยาศาสตร์ทราบมานานแล้วว่าแผ่นเปลือกโลกที่อยู่ใต้ทวีปอเมริกาเหนือและใต้กำลังเคลื่อนตัวออกจากที่อยู่ใต้ทวีปแอฟริกาและเอเชียทำให้มหาสมุทรแอตแลนติกกว้างขึ้นด้วยอัตรา 1.5 นิ้วต่อปี

ล่าสุดพบว่าสสารจากชั้นแมนเทิลหรือเนื้อโลกกำลังเคลื่อนตัวขึ้นมาจากใต้สันเขาและดันแผ่นเปลือกโลกออกจากกัน ที่แปลกคือสสารนี้มาจากความลึกมากกว่า 600 กิโลเมตร โดยปกติจะเกิดที่ความลึก 60 กิโลเมตร

เหตุการณ์นี้เกิดขึ้นที่กลางแนวสันเขาแอตแลนติก (Mid-Atlantic Ridge) ซึ่งเป็นเทือกเขาใต้ทะเลที่กั้นระหว่างแผ่นเปลือกโลกอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้ทางด้านตะวันตกจากแผ่นเปลือกโลกยูเรเชียและแอฟริกาไปทางทิศตะวันออก

“ตัวอย่างของการเคลื่อนที่ของสสารจากชั้นแมนเทิลไปยังเปลือกโลกขึ้นสู่ด้านบน เช่น ไอซ์แลนด์ ฮาวาย หรือเยลโลว์สโตน”

ฉะนั้นการทำความเข้าใจเกี่ยวกับการแปรสัณฐานของแผ่นธรณีภาคเป็นสิ่งสำคัญในการช่วยทำนายภัยพิบัติ เช่น ภูเขาไฟระเบิด แผ่นดินไหว หรือสึนามิ นอกจากนี้ยังสามารถช่วยอธิบายการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในช่วงหลายล้านปีที่ผ่านมา ตั้งแต่การเคลื่อนที่ของแผ่นเปลือกโลกส่งผลกระทบต่อระดับน้ำทะเล

ภาพประกอบ : atlantos-h2020