เพราะอะไร ? สินค้ารักษ์โลกถึงยังไม่เป็นที่นิยม

ช่วงที่ผ่านมาสภาพอากาศของประเทศไทยมีอุณหภูมิสูงถึง 40 องศา เกือบทุกวัน ทำให้หลายคนตระหนักถึงสภาวะโลกเดือดกันมากขึ้น และต่างคิดหาวิธีรับมือและปรับตัวให้เข้ากับบริบทของสภาพอากาศกัน โดยหนึ่งวิธีที่สะดวกและทำได้ทันทีคือการเริ่มต้นที่ตัวเราเอง ซึ่งมีหลากหลายวิธีให้เลือกปฏิบัติ หนึ่งในนั้นคือการเลือกใช้ ‘ผลิตภัณฑ์รักษ์โลก’ ในชีวิตประจำวัน

ผลิตภัณฑ์รักษ์โลกคืออะไร

ผลิตภัณฑ์รักษ์โลก เป็นสิ่งของที่ทำมาจากวัสดุที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม และมีคุณสมบัติเพื่อนำกลับมาใช้ซ้ำได้มากที่สุด ไม่ว่าจะเป็นของใช้อย่างถุงผ้า กระบอกน้ำรักษาอุณหภูมิ หรือ ผลิตภัณฑ์สกินแคร์ที่ผลิตขึ้นจากสารที่ไม่ทำลายสิ่งแวดล้อมทางรรมชาติ อย่างเช่น ครีมกันแดดที่ไม่ทำร้ายปะการังจากสาร Oxybenzone หรือ BP3 เพื่อลดขยะและสารที่ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม

อย่างไรก็ดีกลับพบว่าผลิตภัณฑ์รักษ์โลกหลายอย่างกลับไม่เป็นที่นิยมมากนัก เนื่องจากมีสาเหตุหลายๆ ประการ เช่น ผู้ใช้บางรายอาจมองว่าสินค้ารักษ์โลกมีราคาสูงจนเกินรายจ่าย ก่อให้เกิดปัญหาการเพิ่มภาระค่าใช้จ่ายในขณะที่รายได้เท่าเดิม จึงเป็นเหตุผลที่หลายคนยังไม่ตัดสินใจเลือกใช้ผลิตภัณฑ์รักษ์โลกกันในปัจจุบันสักเท่าใดนัก

ทำไมสินค้ารักษ์โลกถึงมีราคาแพง ?

สาเหตุส่วนใหญ่มาจากวัสดุที่ใช้ในการผลิตภัณฑ์รักษ์โลกมีต้นทุนการผลิตที่สูง เนื่องจากมีต้นสูงเพื่อความประหยัดในระยะยาว เพราะแนวคิดในการผลิตหลัก ๆ คือการนำกลับมาใช้ซ้ำได้ ย่อยสลายไม่ทิ้งขยะไว้ให้กับโลก หรือมีอายุการใช้งานที่ยาวนานมากจะได้ไม่ต้องซื้อซ้ำบ่อย จึงเป็นสิ่งที่ผู้บริโภคมองว่าเกิดคุ้มค่าในการลงทุน จึงเหมาะกับกลุ่มลูกค้าที่มีรายได้และมั่นคงทางการเงิน จึงปฏิเสธไม่ได้ว่า ผลิตภัณฑ์รักษ์โลกเป็นสินค้าที่ค่อนข้างเฉพาะกลุ่ม จากราคาจำหน่ายและต้นทุนที่สูง

ซึ่งราคาที่สูงนั้นมาจากขั้นตอนในการตรวจสอบ เพื่อให้ได้รับใบรับรองสำหรับบางผลิตภัณฑ์ เป็นขั้นตอนที่ละเอียดเพื่อให้เกิดความมั่นใจว่าเป็นสินค้ารักษ์โลกจริงอย่างถูกกฎหมาย ตลอดจนขั้นตอนการเลือกใช้วัสดุที่ปลอดภัยต่อสิ่งแวดล้อม ซึ่งก็มักมีราคาต้นทุนที่ต้องจ่ายเพิ่มไปวัสดุในการผลิตสินค้า

นอกจากนี้ ยังมีปัจจัยเรื่องปริมาณด้วยว่า การผลิตภัณฑ์รักษ์โลกยังมีน้อย ทำให้ผลิตภัณฑ์เหล่านี้ถูกผลิตในจำนวนน้อย จนไม่สามารถลดต้นทุนให้ต่ำลงได้

นอกจากปัจจับเรื่องราคาแล้วมี ยังมีสาเหตุจากผลิตภัณฑ์รักษ์โลกหลายๆ ชิ้นที่ออกมายังไม่แมส ไม่สามารถเปลี่ยนใจต่อ ‘ผู้ที่ภักดีต่อแบรนด์’ (Brand Royalty) ที่ไม่ค่อยเปิดใจมาใช้สินค้าทางเลือกอื่น ๆ จากพฤติกรรมความเคยชินกับการใช้ผลิตภัณฑ์เดิมไปแล้ว ก็เป็นอีกเหตุผลที่ทำให้แบรนด์ผลิตรักษ์โลกน้องใหม่ยังไม่เป็นที่นิยม เพราะยังไม่สามารถดึงดึงใจลูกค้ากลุ่มเหล่านี้ได้

ความสะดวกสบายที่ร้านค้าให้ได้ เป็นอีกเหตุผลที่ทำให้สินค้ารักษ์โลกถูกมองข้าม อย่างเช่นการใช้ถุงผ้า กระบอกน้ำ หรือกล่องซิลิโคนใส่อาหาร เพราะที่ร้านสะดวกซื้อมักมีบริการถุงพลาสติกให้ เช่น เมื่อเข้าไปซื้อของอาจไม่คิดว่าจะต้องใช้ถุงผ้าเพราะคิดว่าซื้อไม่มาก แต่เมื่อหยิบของเพลินจึงเลี่ยงไม่ได้ที่จะต้องใช้ถุงพลาสติกอยู่ดี หรือการซื้อข้าวแกงที่บรรจุในถุงร้อนเมื่อเราซื้อบ่อยครั้งก็เกิดความเคยชินจนไม่อยากเปลี่ยน

ในอนาคตที่อุณหภูมิโลกคงพุ่งสูงขึ้นเรื่อย ๆ จนกระทบต่อสภาพแวดต้องต่างๆ เช่น อุณภูมิของน้ำทะเลสูงขึ้น ก่อให้เกิดปะการังฟอกขาวในหลายพื้นที่ แหล่งอาหารของสัตว์ทะเลถูกทำลาย หญ้าทะเลค่อย ๆ เสื่อมโทรมมากขึ้น ถ้าหากเราช่วยกันด้วยการใช้ผลิตภัณฑ์รักษ์โลกให้ติดเป็นนิสัย ก็จะช่วยลดการใช้พลาสติกที่เป็นปัญหาขยะล้นโลกอย่างในปัจจุบันได้ รวมถึงยังช่วยชะลอการเพิ่มขึ้นของอุณหภูมิโลกในอนาคตได้อีกด้วย

ปัญหาเหล่านี้ยังเป็นความท้าทายให้กับผู้ผลิตตลอดมาจนถึงปัจจุบัน แต่ถ้าหากผู้บริโภคหันมาใช้ผลิตภัณฑ์รักษ์โลกมากขึ้น ในอนาคตอาจทำให้ราคาของสินค้าในท้องตลาดมีราคาลดลงมากกว่านี้ และผลิตภัณฑ์รักษ์โลกจะเป็นสินค้าที่จับต้องได้มากกว่าปัจจุบัน

หรืออีกด้านหนึ่ง นอกจากการสนับสนุนสินค้ารักษ์โลกแล้ว ยังมีอีกวิธีที่ช่วยดูแลโลกได้ อย่างการสนับสนุนสินค้าหรือองค์กรที่ทำงานด้านการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมสามารถสนับสนุนของที่ระลึกจากมูลนิธิสืบนาคะเสถียร ถุงผ้ารักษ์โลกที่ราคาจับต้องได้ นอกจากจะได้ช่วยชีวิตสัตว์ทะเลแล้วยังได้รับข้อมูลดีๆจากกระเป๋าผ้าลาย “แร้งทึ้ง” MAHINGSA และ LEOPARD BAG อีกด้วย

สนับสนุนของที่ระลึกได้ที่ https://www.seub.or.th/gift

บทความโดย อารียา เลยไธสง นักศึกษาฝึกงาน

อ้างอิง

• แม้ราคาสูงขึ้นก็ยอม! เจาะลึกพฤติกรรม ‘ผู้บริโภค’ พร้อมจ่ายเพื่อสินค้ารักษ์โลก SME ปรับตัวอย่างไรไม่ตกเทรนด์
• อธิบายเรื่อง ทำไมสินค้ารักษ์โลก มักจะมีราคาแพง ในมุมเศรษฐศาสตร์ 
• Are sustainable products expensive? 
• บทความ : เรื่อง ภัยเงียบของครีมกันแดดกับอัญมณีใต้ท้องทะเล