เราเพิ่งได้รับข่าวดีว่าครอบครัวเสือโคร่งเพิ่งมีสมาชิกใหม่ แผนการระดมทุนของพิสิษฐ์ก็ประสบความสำเร็จเพราะไปจีบทูตของสหรัฐอเมริกาให้ลงคะแนนเสียงหนุนการอนุรักษ์เสือโคร่งเป็นวาระเร่งด่วนระดับโลก แต่โจทย์ใหญ่ในตอนนี้ที่เราต้องจัดการคือข้อมูลที่กานดาไปเจอมาว่าทีมนักล่ากำลังเตรียมพร้อมเข้าไปชิงตัวลูกเสือ เคราะห์ซ้ำกรรมซัดเพราะรัฐบาลก็พร้อมเดินหน้าเปิดสัมปทานป่าบางส่วน
ผมในฐานะนักสัตววิทยาดันต้องมาเจอกับโจทย์ยากว่าควรจะเร่งโครงการฟื้นฟูประชากรเสือโคร่ง รวบรวมรายชื่อเพื่อกดดันทูตประเทศจีน หรือจับมือกับทีมงานถ่ายทำสารคดีดักทางพวกที่เตรียมเข้ามาทำลายผืนป่าที่เป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของนักล่าลายพาดกลอน
ในบอร์ดเกมส์ Endangered ผู้เล่นจะร่วมมือกันเพื่ออนุรักษ์สัตว์ที่อยู่ในภาวะใกล้สูญพันธุ์ โดยมีปลายทางคือการยกระดับการอนุรักษ์สายพันธุ์ดังกล่าวในเวทีโลกผ่านการโหวตโดยทูตจากประเทศต่างๆ โดยแต่ละคนจะได้รับบทบาทซึ่งมีความเชี่ยวชาญแตกต่างกันตั้งแต่ทนายความด้านสิ่งแวดล้อม นักสารคดีธรรมชาติ นักสัตววิทยา มหาเศรษฐีใจบุญ ไปจนถึงล็อบบี้ยิสต์
บนพื้นที่สมมติขนาด 6 คูณ 6 ช่องสัตว์ป่าใกล้สูญพันธุ์จะค่อยๆ เพิ่มประชากรอย่างช้าๆ ท่ามกลางภัยคุกคามมากมายทั้งการทำลายแหล่งที่อยู่อาศัย การลักลอบล่า หรือภัยพิบัติที่เกิดขึ้นจากน้ำมือมนุษย์ แต่ในขณะที่ทีมต้องพยายามพยุงสถานการณ์บนกระดานไม่ให้เลวร้ายจนสัตว์ป่าสูญพันธุ์หรือแหล่งที่อยู่อาศัยถูกทำลายไปเสียหมด ผู้เล่นก็ต้องแบ่งเวลาไปทำแอกชันอย่างการหารายได้และเพิ่มอิทธิพลต่อเหล่าทูตเพื่อให้บรรลุเป้าหมายใหญ่ของเกมส์ที่จะยกระดับการอนุรักษ์สู่นโยบายสากลที่จะการันตีความอยู่รอดของชนิดพันธุ์ในระยะยาว
นี่คือเกมส์กระดานที่จำลองงานอนุรักษ์เพื่อให้เข้าใจ ‘ความยาก’ ในการทำงานได้อย่างถ่องแท้ยิ่งขึ้น เพราะหลายครั้งที่วิกฤติและโอกาสที่นักอนุรักษ์ต้องเผชิญมักเป็นเรื่องที่ยากจะควบคุม เช่น สัตว์ป่าจะประสบความสำเร็จในการขยายพันธุ์ตามธรรมชาติหรือไม่ เช่นเดียวกับความเป็นไปได้ที่นายพรานจะเล็ดลอดการลาดตระเวนอย่างเข้มข้นของผู้พิทักษ์ป่าเข้าไปล่าสัตว์ป่าหายากได้เป็นผลสำเร็จ เหตุการณ์เหล่านี้ นักอนุรักษ์สามารถจัดการความเสี่ยงได้ในระดับหนึ่ง แต่ถ้าฟ้าไม่เป็นใจ ก็แทบไม่มีโอกาสประสบความสำเร็จในการอนุรักษ์
มีครั้งหนึ่งที่โชคไม่เข้าข้าง ผู้เขียนและเพื่อนร่วมทีมต้องนั่งเฝ้ามองเหล่าสัตว์ตัวน้อยค่อยๆ ถูกมลภาวะทางทะเลกลืนกินไปทีละตัวสองตัว จนกระทั่งสูญพันธุ์จากกระดาน สร้างความเจ็บปวดในใจทั้งที่รู้ว่าเรื่องราวตรงหน้าเป็นเพียงเกมส์กระดาน แต่ลึกๆ แล้วเราต่างรู้ดีว่า การสูญพันธุ์ที่เกิดขึ้นตรงหน้าสามารถกลายเป็นความจริงได้หากเรายังไม่สามารถทำให้สังคมเห็นถึงความสำคัญของเหล่าสัตว์ป่าใกล้สูญพันธุ์
อีกมิติหนึ่งที่ผู้เขียนชื่นชอบสำหรับเกมส์ Endangered คือความไม่โรแมนติกของการทำงานอนุรักษ์ หลายคนมักมองว่าการทำงานอนุรักษ์คือการใกล้ชิดกับธรรมชาติ ถ่ายทอดเรื่องราวจากผืนป่าหรือท้องทะเลเพื่อสร้างความตระหนักรู้ให้กับสาธารณชน แต่นั่นเป็นเพียงเหรียญด้านเดียวเพราะงานอนุรักษ์จะเดินหน้าได้ สิ่งที่ขาดไม่ได้คือเงินสนับสนุน มือกฎหมายที่ใช้กระบวนการชะลอหรือจำกัดผลกระทบทางสิ่งแวดล้อม แม้กระทั่งล็อบบี้ยิสต์นักวิ่งเต้นผ่านเส้นสายทางการเมืองก็มีบทบาทสำคัญในการผลักดันประเด็นทางสิ่งแวดล้อมให้เป็นวาระแห่งชาติ หรือวาระระดับสากล
ในกล่องเกมส์หลัก เราจะมี 2 สถานการณ์ให้เล่นคือเสือโคร่งที่เผชิญกับการล่าและการตัดไม้ทำลายป่า และตัวนากที่เจอวิกฤติน้ำมันรั่วในทะเลเป็นสองเกมส์สองรสที่ต้องขบคิดอย่างถี่ถ้วน โดยเราสามารถซื้อส่วนต่อขยายมาเล่นเพิ่มเติมได้โดยใช้อุปกรณ์หลักชุดเดิม ปัจจุบันนักออกแบบกำลังพัฒนาสถานการณ์สัตว์ใกล้สูญพันธุ์อื่นๆ เช่น เต่าทะเลที่ต้องเจอกับปัญหามลภาวะพลาสติก หมีขั้วโลกกับวิกฤติทางอาหารเนื่องจากน้ำแข็งละลาย และช้างป่าที่เจอแรงกดดันจากการล่าเอางา
Endangered บอกกับเราว่างานอนุรักษ์ไม่ใช่งานง่าย มันเป็นเรื่องที่เหนื่อย เครียด และกดดัน แต่หากทำสำเร็จ มันคือความอยู่รอดของสัตว์อีกหนึ่งชนิดพันธุ์
ผู้เขียน
บัณฑิตการเงินและการบัญชีที่สนใจความเคลื่อนไหวด้านสิ่งแวดล้อม หมดเวลาส่วนใหญ่ไปกับการอ่าน เขียน เรียนคอร์สออนไลน์ และเลี้ยงลูกชายวัยกำลังน่ารัก
