วันนี้เมื่อสี่ปีที่แล้ว มีนัดประชุมงานที่สำคัญที่สุดครั้งหนึ่งในชีวิต
หลังจากผ่านกระบวนการต่อสู้เรื่องเขื่อนแม่วงก์มายาวนาน ทำข้อมูล พิมพ์หนังสือ จัดกิจกรรมรณรงค์คัดค้าน เดินค้าน EHIA นั่งหน้าสำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ให้กำลังใจ คชก. มอบแผนที่จัดการน้ำทางเลือก นั่นคือสู้มา 5 ปีเต็มๆ ตั้งแต่ พ.ศ. 2555
รัฐมนตรีสมัยนั้นคือ พลเอกฉัตรชัย ไฟเขียวให้มีโอกาสเจรจากับปลัดกระทรวงเกษตร และอธิบดีกรมชลประทาน รวมถึงรองอธิบดีกรมชลฯอีกท่านที่เป็นผู้เชี่ยวชาญด้านการจัดการและระบายน้ำ (ดร.ทองเปลว กองจันทร์)
นัดหมายกันบ่ายวันที่ 7 พ.ค. 60 น่าจะเป็นวันอาทิตย์ คุยกันนอกรอบ แต่องค์ประกอบการประชุมดูเป็นทางการพอสมควร
ผมไปกับบัว อรยุพา สังขะมาน เจ้าหน้าที่ฝ่ายวอชาการมูลนิธิสืบนาคะเสถียร นัด ดร.ศักดิ์สิทธิ์ ซิ้มเจริญ นักวิจัยกรมอุทยานแห่งชาติ แห่งชาติ สัตว์ป่าและพันธุ์พืช ไปให้ข้อมูลเรื่องเสือ จำได้ว่า ดร.อนรรฆ พัฒนวิบูลย์ ป่วยป็นมาลาเรีย ไปร่วมประชุมไม่ได้
คนประสานหลักให้เกิดเวทีวันนั้นคือ พี่ชัชวาล พิศดำขำ และ ดร.ธนพร ศรียากูล
ผมเข้าไปเตรียมเอกสารที่สำนักงานตอนสายๆ ดอกแก้วในซอยที่ผมจอดรถออกดอกเต็มต้นหอมฟุ้ง เมื่อผมเปิดประตูลงจากรถ
ใจสั่นๆ ว่าจะสำเร็จหรือไม่สำเร็จ ก็วัดกันที่วันนี้ล่ะ
นึกอะไรขึ้นมาได้อย่างหนึ่ง จึงเด็ดช่อดอกแก้วช่อใหญ่ ขึ้นไปไหว้พ่อปู่ฤๅษีทุ่งใหญ่ที่ผมมีรูปเคารพองค์เล็กๆ ติดไว้บนแผนที่ป่าตะวันตก และไหว้รูปเขียนพี่สืบ
อธิษฐานจิตขอให้การเจรจารักษาพื้นที่ป่าครั้งสำคัญประสบความสำเร็จ
ไม่รู้อะไรดลใจผมกับบัวไปถึงกันตั้งแต่เที่ยง เดินตุรัดตุเหร่เข้าไปขอเตรียมวางแผนที่ จัดการเอกสาร
ไปถึงเร็ว เลยได้เจอเจ้าหน้าที่ที่รู้จักกันชวนไปพบอธิบดีที่ผมไม่เคยรู้จักกันมาก่อน พอดีท่านมาทำธุระที่กรมชลประทานปากเกร็ดแต่เช้า
จำได้ว่าได้ร่วมโต๊ะทานอาหารง่ายๆ กับอธิบดี และมีโอกาสคุยกันนอกรอบก่อนถึงสาเหตุที่ผมทำอะไรมากมายที่คัดค้านโครงการนี้ของกรมชลฯ
ดูเหมือนว่าทุกอย่างจะเข้าใจกันได้อย่างประหลาด
ในที่ประชุมวันนั้นส่วนที่ผมกังวลคือการที่ ดร.อนรรฆ พัฒนวิบูลย์ ป่วย มีแต่พี่ยับ ดร.ศักดิ์สิทธิ์ ไปคนเดียว
แต่กลายเป็นว่าวันนั้น ดร.ศักดิ์สิทธิ์ นำเสนอเรื่องนิเวศวิทยาของพื้นที่อย่างชัดเจน กระชับ และมีพลังมาก
บัวเอาแผนที่แผ่นใหญ่เพื่ออธิบายโมเดลการจัดการน้ำทางเลือก ที่เราทำเอกสารและปรึกษาหารือคณาจารย์ด้านแหล่งน้พจากวิศวกรรมสถานในสมัยนั้นอย่างใกล้ชิด จนมีความมั่นใจ
แต่ดูเหมือนว่าการนำเสนอเรื่องเสือโคร่งและความสำคัญเชิงนิเวศของบริเวณนั้นจากพี่ยับ ชัดเจนเพีนงพอไป 80 เปอร์เซนต์แล้วที่จะเปลี่ยนใจคนในห้องประชุม
ผลการประชุมวันนั้น ท่านปลัดกระทรวงเกษตรให้มีการบันทึกข้อตกลงร่วมกันว่าให้ลองทำ “โครงการจัดการน้ำทางเลือก” โดยให้ ดร.ทองเปลวช่วยวางแนวทาง หากไม่สำเร็จจึงค่อยคิดสร้างเขื่อนขนาดเล็กกว่าที่ออกแบบเดิม หากไม่สำเร็จอีกค่อยกลับไปทำเขื่อนใหญ่
ปลายปีนั้น กรมชลประทานก็ถอนเรื่องการพิจารณารายงาน EHIA จาก สผ.
ปี 2562 มีงานเปิดโครงการสร้างประตูน้ำของกรมชลฯ ที่เขาชนกันในบริเวณกิ่วน้ำที่ห่างออกมานอกป่าแทนการสร้างเขื่อนใหญ่ในอุทยานแห่งชาติแม่วงก์
แด่วันที่ดอกแก้วบานวันนั้นให้ผมนำไปไหว้พ่อปู่ฤๅษีและพี่สืบ เพื่อขอพลังสติปัญญาไปประชุมวันนั้น เป็นวันประวัติศาสตร์ครั้งสำคัญที่ผมไม่มีวันลืม
บันทึกไว้เมื่อ บันทึกช่วยจำครั้งแรก 7 พ.ค. 2564
ผู้เขียน
ประธานมูลนิธิสืบนาคะเสถียร (18 กันยายน 2558 - 2566)
![[ก้าวสู่ปีที่ 31] การจัดการน้ำทางเลือก โดยไม่ต้องสร้างเขื่อนแม่วงก์](https://www.seub.or.th/seubweb/wp-content/uploads/2021/10/การจัดการน้ำทางเลือก-โดยไม่ต้องสร้างเขื่อนแม่วงก์-150x150.jpg)
