ยกเลิกการก่อสร้างเขื่อนและการดำเนินการพิจารณาข้อมูลผลกระทบสิ่งแวดล้อม (EIA) โครงการอ่างเก็บน้ำคลองมะเดื่อ

21 มิถุนายน 2566 เครือข่ายกลุ่มอนุรักษ์รอบผืนป่ามรดกโลกดงพญาเย็นเขาใหญ่ ออกแถลงการณ์ขอให้ยกเลิกการก่อสร้างเขื่อนและการดำเนินการพิจารณาข้อมูลผลกระทบสิ่งแวดล้อม (EIA) โครงการอ่างเก็บน้ำคลองมะเดื่อ และ จัดทำการประเมิณผลกระทบสิ่งแวดล้อมระดับยุทธศาตร์ (SEA) กลุ่มป่ามรดกโลกดงพญาเย็น – เขาใหญ่ ให้แล้วเสร็จตามมติคณะกรรมการมรกดโลก

เรียน  คณะกรรมการผู้ชำนาญการด้านพัฒนาแหล่งน้ำ  สำนักนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (สผ.)โครงการก่อสร้างอ่างเก็บน้ำคลองมะเดื่อ ตำบลสาริกา อำเภอเมือง จังหวัดนครนายก

จากการที่กรมชลประทานได้มีการเสนอให้มีการสร้างเขื่อนในพื้นที่กลุ่มป่ามรกดโลกดงพญาเย็น – เขาใหญ่ จำนวน 7 แห่ง แต่ละแห่งได้ดำเนินตามขั้นตอนต่างๆในเช่นการยื่นขอเขาศึกษาผลกระทบสิ่งแวดล้อมและข้อมูลอื่นเพื่อนำไปประกอบการยื่นขออนุญาตดำเนินโครงการตามลำดับขั้นตอนของกฎหมายที่เกี่ยวข้อง มีระดับการดำเนินการแตกต่างกันไป เมื่อเครือข่ายได้ทราบข่าวก็ได้ทำหนังสือคัดค้านโครงการทั้ง 7 โครงการไปยังหน่วยงานที่เกี่ยวข้องและได้ติดตามความคืบหน้าอยู่เป็นระยะ ๆ 

เมื่อวันที่ 22 กรกฎาคม 2564 การประชุมคณะกรรมการมรดกโลกสมัยสามัญ ครั้งที่ 44 ที่ประเทศจีน มีข้อมติให้เขาใหญ่-ดงพญาเย็น แหล่งมรดกทางธรรมชาติของไทย ต้องดำเนินงานตามข้อมติ

ข้อ 3 ยินดีที่ ครม.มติให้ยุติการขยายทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 348 และหาทางเลือกอื่นเพื่อทบทวนความจำเป็นและเหมาะสมในการก่อสร้างเขื่อนและอ่างเก็บน้ำในพื้นที่แหล่ง และการยกเลิกโครงการก่อสร้างเขื่อนลำพระยาธาร เพื่อลดผลกระทบทางลบต่อคุณค่าความโดดเด่นอันเป็นสากลของแหล่ง และได้รับรายงานว่ามีการพัฒนาโครงการเขื่อนหลายโครงการในพื้นที่และบริเวณใกล้เคียง จึงขอย้ำให้ยกเลิกแผนการก่อสร้างเขื่อนและอ่างเก็บน้ำภายในพื้นที่แหล่งอย่างถาวร

ข้อ 4 ให้ดำเนินการประเมินสิ่งแวดล้อมเชิงกลยุทธ์ (SEA) สำหรับพื้นที่ลุ่มน้ำ รวมถึง แหล่งมรดกโลก เพื่อรายงานแผนการจัดการและแผนการพัฒนาในอนาคตของพื้นที่ลุ่มน้ำ และสำหรับข้อเสนอโครงการก่อสร้างเขื่อนโดยรอบพื้นที่แหล่งมรดกโลกที่อาจส่งผลกระทบต่อคณะค่าความโดดเด่นอันเป็นสากลของแหล่ง ให้ระงับการดำเนินการจนกว่าการประเมินสิ่งแวดล้อมเชิงกลยุทธ์จะแล้วเสร็จ และได้รับการตรวจสอบโดยศูนย์มรดกโลกและสหภาพสากลว่าด้วยการอนุรักษ์ (IUCN) 

แต่ปัจจุบันนี้กรมชลประทานยังไม่ได้ยกเลิกและระงับการดำเนินการโครงการต่างๆ ยังมีการดำเนินการตามขั้นตอนการขออนุญาตก่อสร้างเขื่อนอยู่เป็นระยะ โดยเฉพาะโครงการก่อสร้างอ่างเก็บน้ำคลองมะเดื่อ ตำบลสาริกา อำเภอเมือง จังหวัดนครนายก ซึ่งเป็นการดำเนินการที่ไม่เป็นไปตามที่คณะกรรมการมรดกโลกกำหนด และยังได้รับการร้องเรียนจากชาวบ้านคลองมะเดื่อว่าไม่เห็นด้วยกับการก่อสร้างเขื่อนคลองมะเดื่อ

เครือข่ายอนุรักษ์รอบผืนป่ามรกดโลกดงพญาเย็นเขาใหญ่ เห็นว่าการก่อสร้างเขื่อนในพื้นที่มรดกโลกดงพยาเย็นเขาใหญ่ จะมีผลกระทบต่อป่าต้นน้ำและสัตว์ป่า และจะมีปัญหาอื่นๆตามมาอีกหลายประการ เช่น สัตว์ป่าออกนอกพื้นที่อยู่อาศัยซึ่งปัจจุบันมีความรุนแรงขึ้นทุกปี ทางเครือข่ายจึงขอให้ท่านยกเลิกหรือระงับการดำเนินการพิจารณาโครงการอ่างเก็บน้ำคลองมะเดื่อ เพื่อรักษาทรัพยากรธรรมชาติที่สำคัญของไทยให้เป็นพื้นที่อนุรักษ์ที่จะช่วยสร้างสมดุลให้กับประเทศไทย 

ทางเครือข่ายจึงอยากเรียนเชิญคณะกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิที่พิจารณาโครงการได้ลงมาสำรวจพื้นที่จริงในด้านต่างๆทั้งในมิติของชาวบ้านและสัตว์ป่า ป่าไม้ โดยไม่ผ่านบริษัทที่รับจ้างดำเนินการทำข้อมูลผลกระทบสิ่งแวดล้อมของผู้รับผิดชอบโครงการก่อสร้างอ่างเก็บน้ำคลองมะเดื่อเนื่องจากในรายงาน ผลกระทบสิ่งแวดล้อม ของบริษัทที่จัดทำรายงานมีข้อมูลที่ไม่ครบถ้วนและไม่ตรงต่อความเป็นจริง

ขอแสดงความนับถือ

เครือข่ายกลุ่มอนุรักษ์รอบผืนป่ามรดกโลกดงพญาเย็นเขาใหญ่ “ขอพื้นที่ให้ป่าไม้และสัตว์ป่า – ขอการจัดการน้ำทางเลือกให้กับประชาชน”

รายชื่อเครือข่ายอนุรักษ์รอบมรดกโลกดงพญาเย็นเขาใหญ่

1. กลุ่มรักษ์เขาใหญ่ (จ.ปราจีนบุรี-จ.นครนายก-จ.นครราชสีมา)
2. ชมรมคนรักษ์สัตว์ป่า  จ.นครนายก
3. กลุ่ม ฅ.ฅนทำทาง  จ.นครนายก
4. กลุ่มเยาวชนต้นกล้า  จ.นครนายก
5. กลุ่มใบไม้  จ.นครนายก
6. กลุ่มเยาวชนลูกมะปราง  จ.สระบุรี
7. กลุ่มเพื่อนทับลาน  จ.ปราจีนบุรี
8. กลุ่มรักษ์กระทิงเขาใหญ่  จ.นครราชสีมา
9. กลุ่มไม้ขีดไฟ  จ.นครราชสีมา
10. กลุ่มอนุรักษ์สัตว์ป่าบ้านวังหมี  จ.นครราชสีมา
11. กลุ่มวิสาหกิจชุมชน อนุรักษ์สัตว์ป่าวังน้ำเขียว  จ.นครราชสีมา
12. กลุ่มเนเจอร์แคมป์อาสา  กรุงเทพฯ
13. กลุ่มเสียงคนเสียงช้าง