วันที่สองของการเดินทางบนถนนสายเอเชีย นับเป็นวันพิเศษวันหนึ่ง เพราะอาจารย์รตยา จันทรเทียร ผู้อาวุโสสูงสุดของวงการอนุรักษ์ของประเทศไทยมาร่วมเดินด้วย
อาจารย์ร่วมออกกำลังกายยืดเหยียดที่นำโดยเจ้าป้องเช่นเคย ตอนเช้าอากาศเย็นเดินสบาย ผมไม่ห่วงอาจารย์รตยาในวัยแปดสิบสองมากนัก เพราะอาจารย์จะเดินออกกำลังกายทุกเช้าเป็นกิจวัตรอยู่แล้ว พี่โชคดีเดินคู่กับอาจารย์พูดคุยแลกเปลี่ยนตลอดเวลาเนื่องจากไม่ได้พบกันมานาน
วันนี้เท่าที่ทราบมีกลุ่มนักอนุรักษ์ที่จะมาสมทบกับเราอีกสองคณะ คณะหนึ่งคือชาวบ้านจากแก่งเสือเต้น และอีกคนคือ ‘พี่จืด’ จากกลุ่มเด็กรักษ์ป่า จังหวัดสุรินทร์
ขบวนของเราเดินข้ามเขตชัยนาทไปสู่สิงห์บุรี นับได้ผ่านมาสามจังหวัด เป็นจังหวัดใหญ่ๆ ที่กินระยะทางครึ่งหนึ่ง เมื่อเห็นตัวเลขร้อยกว่ากิโลที่จะถึงกรุงเทพฯ คงไม่มีใครดีใจไปกว่าผมและเจ้าป้อง ที่เป็นสองคนที่เดินร่วมกันตั้งแต่แม่วงก์โดยมิได้พักไปไหนเลย
จากประสบการณ์ที่เดินสายเอเชียมาเมื่อวาน ขบวนของเราเริ่มลงตัว
วันนี้มีปุ้ยเดินนำหน้าพร้อมโทรโข่งตัวเล็กสื่อสารบอกจังหวะการเดินเร็วช้า
งานยากของปุ้ย คือการเดินตัดถนนข้ามแยกที่สลับสับซ้อน และคณะผู้คนที่นำของบริจาคมากมาย จนเราต้องกำหนดหน้าที่ให้มีคนมาช่วยถ่ายรูปผม และโพสต์เฟซบุ๊กให้ นั่นคือเจ้าบอม ช่างภาพมือดีของเรา ซึ่งมีพันธกิจต้องโพสต์ให้เสร็จภายในเวลาที่ผมสนทนาพูดคุยเพื่อให้ไม่เสียจังหวะการกลับเข้าร่วมขบวนเดิน
เราผ่านคลองบางโฉมศรี ที่เชื่อกันว่าเป็นสาเหตุหลักของน้ำท่วมปี 54 สาเหตุหนึ่ง คลองนี้นำน้ำเจ้าพระยาให้น้ำเข้าท่วมทุ่งวังน้อย และนิคมอุสาหกรรมโรจนะ มีส้วมลอยน้ำห้าหกหลังที่ผ่านสมรภูมิน้ำท่วมเมื่อปีนั้น ยังตั้งเรียงรายอยู่เหมือนเป็นอนุสรณ์เตือนความทรงจำ
ยามสายวันนั้น เราได้ต้อนรับแม่ลูกคู่หนึ่ง แนะนำตัวว่าเธอชื่อ ‘แม่น้องปาล์ม’ เป็นผู้หญิงตัวเล็กๆ ส่วนน้องปาล์มเป็นเด็กหญิงน่ารัก ในชุดสีชมพูสดดูคล่องแคล่วทะมัดทะแมงทั้งแม่ทั้งลูก เด็กหญิงวัยห้าหกขวบวิ่งสวัสดีคนโน้นคนนี้เสียงแจ๋วไม่กลัวใคร ได้ยินเสียงใสๆ มาตลอดทาง
เช้าวันนี้เรามีนัดกับบอยผู้จัดการมูลนิธิสืบฯ ที่มาร่วมเดินด้วยเพื่อจะหารือกำหนดการงานในกรุงเทพฯ ในห้าหกวันข้างหน้า บอยนัดเรากินข้าวเช้าที่ปั้มน้ำมันเล็กๆ แห่งหนึ่งที่เป็นกิจการของเพื่อนเขาสมัยเด็กๆ
เขาเคยใช้ชีวิตเรียนหนังสืออยู่แถวนี้ รถปิคอัพของตือกลับมาอีกครั้งที่จุดแวะกินอาหารมื้อเช้าของเรานำ และทีมเจ้าหน้าที่ภาคสนามสามสี่คนกลับลงมาช่วยงาน
ไม่เพียงทีมเรา ตือมาพร้อมกับมิตรเก่าแก่ของผมชื่อ ‘ครูตาล’ เป็นญาติลูกพี่ลูกน้องของตือ
ครูตาลเป็นหนึ่งในแกนนำการรักษาธรรมชาติที่อุ้มผาง และทำกิจกรรมคัดค้านการตัดถนนสายคลองลานอุ้มผางจนสำเร็จเมื่อสิบปีที่แล้ว
ผมดีใจที่มิตรที่เคยร่วมรบยังมาช่วยกัน และหลังอาหารเช้า พี่จืด กลุ่มเด็กรักษ์ป่าก็มาสมทบ พร้อมกล้องวีดีโอ และบอกว่าจะเก็บภาพทำสารคดีไปตลอดทาง
พวกเรามุ่งไปรับประทานอาหารเช้า ที่สวนหย่อมใกล้ร้านครัวน้องเปิ้ล ร้านอาหารจุดแวะใหญ่ที่ผมแวะประจำในการทำงาน ก่อนมาทราบภายหลังว่าเขาขอสนับสนุนอาหารมื้อเช้าของเรา
หลังจากอาหารเช้าแดดร้อนขึ้น ผมจับระยะทางอาจารย์รตยา เดินฝ่าแดดมาสิบกิโล ทีมงานขอให้อาจารย์ขึ้นรถและก็หลับไปในทันทีด้วยความเหนื่อยร้อน
อะไรหรือที่เป็นเหตุให้คนอายุแปดสิบสองต้องเดินตากแดดเป็นสิบกิโลเมตร?
ผมเชื่ออย่างยิ่งว่าคำตอบนั้นกระจ่างชัดอยู่ในใจคนที่มาร่วมขบวน
ร่วมรักษาป่าใหญ่และสิ่งแวดล้อมกับมูลนิธิสืบนาคะเสถียร